Ο Στέφανος Πνευματικός δημότης του Δήμου Χαλκιδέων, γεννήθηκε στις 28 Ιουνίου 1957 στον Πειραιά. Πατέρας του ήταν ο Νίκος Πνευματικός από τις Στρόπωνες Εύβοιας, μαθηματικός με σημαντικό συγγραφικό έργο και προσφορά στην Παιδεία. Σπούδασε φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από όπου αποφοίτησε το 1979 και με υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο Βουργουνδίας όπου αναγορεύτηκε διδάκτορας το 1982. Για την ερευνητική του συμβολή στη Μη Γραμμική Φυσική Συμπυκνωμένης Ύλης του απονέμεται το 1984 ο ανώτατος διδακτορικός τίτλος Φυσικών Επιστημών της Γαλλίας.
Το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο του Los Alamos Αμερικής τον προσκαλεί αμέσως ως τακτικό μέλος και εκεί συνεχίζει τις έρευνες του στα μη γραμμικά φαινόμενα αναπτύσσοντας με επιτυχία μεθόδους Υπολογιστικής Φυσικής στηριγμένες στη χρήση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Οι εργασίες του δημοσιεύονται στα εγκυρότερα επιστημονικά περιοδικά, ενώ Διεθνή Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια τον προσκαλούν να δώσει διαλέξεις πάνω στα ερευνητικά του αποτελέσματα: Παρίσι, Τουλούζη, Λωζάνη, Εδιμβούργο, Χάγη, Grenoble, Nice, Cargese, Washington, Los Angeles, Iowa, Dijon,Lyngby, Κοπεγχάγη, Μόσχα, Κρήτη, Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Ορλεάνη, Κίεβο, Τασκένδη,…Το παγκόσμιας εγκυρότητας επιστημονικό περιοδικό “Nature” γράφει: “ Από τις εργασίες του Στέφανου Πνευματικού αναδύεται ακτίδα ελπίδας για την ερμηνεία των προκλητικά ανεξήγητων φαινομένων αλληλεπίδρασης των μακρομορίων με το υδάτινο περιβάλλον τους…”(Nature, Vol. 33221, April 1988).
Στην Ελλάδα επιστρέφει και εκπληρώνει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις. Συνεργάζεται ερευνητικά με το νεοσύστατο Ερευνητικό Κέντρο Κρήτης και αναλαμβάνει ως διευθυντής του Τομέα Υπολογιστικής Φυσικής του οποίου υπήρξε βασικός δημιουργός. Διοργανώνει σημαντικά διεθνή επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στην Αμερική, στη Σοβιετική Ένωση και συντονίζει διεθνή ερευνητικά προγράμματα συνεργασίας ανάμεσα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην Ελλάδα (Μη Γραμμικά Φαινόμενα), τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ελλάδα (Δομικές και Δυναμικές Ιδιότητες των Μη Γραμμικών και Τυχαίων Συστημάτων), τη Σοβιετική Ένωση και την Ελλάδα (Φαινόμενα μεταφοράς στη Μη Γραμμική Φυσική Συμπυκνωμένης Ύλης).
Στο Πανεπιστήμιο Κρήτης διδάσκει προχωρημένα μαθήματα Φυσικής και δίνει σειρές μεταπτυχιακών μαθημάτων στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Επιδίωξη του είναι να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ώστε οι Έλληνες φοιτητές να μπορούν να εκπαιδευτούν σε υψηλό επίπεδο στη χρήση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και να αντιμετωπίσουν τα δύσκολα προβλήματα των Μη Γραμμικών Εξισώσεων της Μαθηματικής Φυσικής. Δημιουργεί και καθιερώνει το ετήσιο θερινό μεταπτυχιακό Σχολείο Μαθηματικών και Φυσικής της Σάμου, από τα μαθήματα του οποίου σχηματίστηκε η σειρά επιστημονικών μονογραφιών με την ονομασία “ Τάξη και Χάος”. Πλήθος φοιτητών από όλα τα Ελληνικά Πανεπιστήμια έρχονται να παρακολουθήσουν τα μαθήματα, ενώ λίγο αργότερα το Σχολείο της Σάμου αποκτά Πανευρωπαϊκή διάσταση με την προσέλευση φοιτητών από Γαλλία, Ρωσία, Αγγλία, Ολλανδία, Ισπανία, Βέλγιο Ουκρανία, Γεωργία, …Το Δημοτικό Συμβούλιο της Σάμου θα εκδώσει ψήφισμα: “…Προσέφερε την επιστημονική του πείρα σε μεταπτυχιακούς φοιτητές μεταλαμπα-δεύοντας σε αυτούς τις θετικές επιστημονικές γνώσεις του…Κατέστησε την πόλη μας πνευματικό κέντρο Μαθηματικής φυσικής Σκέψης διεθνώς αναγνωρισμένο. Τον Αύγουστο του 1990 ολοκληρώνει τα μαθήματα του Σχολείου της Σάμου με τη διδασκαλία του πάνω στη θεωρία των “Μοναχικών Κυμάτων” και αμέσως πηγαίνει στην Τασκένδη ως βασικός οργανωτής του Παγκόσμιου Συνεδρίου Μη Γραμμικής Φυσικής. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα έχει ήδη καθορίσει το περιεχόμενο της επόμενης σειράς προχωρημένων μεταπτυχιακών μαθημάτων Φυσικής που θα παρα-κολουθήσουν Έλληνες και ξένοι φοιτητές από την Ευρώπη, τη Σοβιετική Ένωση και την Αμερική.
Το βράδυ της 27ης Νοεμβρίου1990, στο Κέντρο Υπολογιστικής Φυσικής Κρήτης, αυτό που δημιούργησε ο Στέφανος, άρχισε τη διδασκαλία μαζί με το συνάδελφο του Βασίλη Ξανθόπουλο, προσφέροντας την επιστημονική γνώση σε όσους ήθελαν να την αποκτήσουν. Σε αυτό το χώρο, τη στιγμή της προσφοράς της γνώσης, ήρθε και τον συνάντησε ο θάνατος. Τα λόγια του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης Γ. Γραμματικάκη δίνουν το στίγμα της απώλειας:
“ Η ολιγότερο ίσως οδυνηρή θεώρηση του θανάτου είναι ότι αποτελεί το όριο πέραν του οποίου αναδεικνύεται η πραγματική αξία εκείνων που χάθηκαν. Για το Στέφανο και το Βασίλη, τους ερευνητές, τους δασκάλους και τους ανθρώπους τούτο ισχύει με αδιάψευστη βαρύτητα. Στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και στο Ερευνητικό Κέντρο δεν κυκλοφορεί απλώς ο ίσκιος τους, αλλά είναι φορές που αισθανόμαστε την παρουσία τους το ίδιο όπως τότε, έτοιμους για τα σπουδαία της Επιστήμης και της Παιδείας. Καθώς μάλιστα ο τόπος αυτός την Παιδεία – και εννοώ την πραγματική Παιδεία, όχι τα ψευδεπίγραφά της – έχει όσο ποτέ ανάγκη, οι ίσκιοι του Βασίλη και του Στέφανου αίρονται πάνω από το Πανεπιστήμιο Κρήτης και συνιστούν, η ζωή και ο θάνατος τους, σύμβολα αξεπέραστα του Έθνους. ‘Όταν λοιπόν κάποτε το Έθνος ανακαλύψει ότι αυτή την εποχή του κονιορτού έζησαν άνθρωποι παρόμοιας ποιότητας και οράματος, θα σταθεί γονυκλινές – όπως έπραξε και για άλλους του παρελθόντος. Όμως εδώ ο θάνατος που επισυμβαίνει την ώρα εθελουσίου μαθήματος και από φοιτητή που είχε πολλαπλά ευεργετηθεί, αποκτά διαστάσεις που μέσα από την υπερβατική τους τραγικότητα αφοπλίζουν το νου. Την ώρα εκείνη δολοφονείται η Ελλάδα – όχι η Ελλάδα του συρμού και της επιφάνειας αλλά η παράλληλη Ελλάδα, η μόνη Ελλάδα….”
Πηγή: www.estiagnosis.gr
